Kartalhan Hukuk & Danışmanlık Av. Meltem KARTALHAN
Miras hukukunda tenkis davası, miras bırakanın ölümünden önce gerçekleştirdiği bazı işlemlerin, mirasçıların kanuni miras paylarını olumsuz etkilemesi ve bu durumun adaletli bir miras dağılımını bozması durumunda gündeme gelir. Miras hukuku, mirasçıların haklarını korumayı amaçlar ve miras bırakanın ölümünden önce yaptığı bazı tasarrufların, özellikle de miras paylarını azaltacak şekilde yapılan tasarrufların adil miras dağılımını bozmasını önlemek için tenkis davası mekanizmasını sunar.
Tenkis davası, miras bırakanın yaptığı hediye gibi tasarrufların geri alınmasını talep edebilen bir dava türüdür. Bu dava, mirasçıların haklarının korunması için önemlidir. Özellikle miras bırakanın ölümünden önce, mirasçılardan birine veya üçüncü bir kişiye önemli miktarda mal veya değer aktarımı yapıldıysa ve bu durum diğer mirasçıların kanuni miras paylarını olumsuz etkilerse, tenkis davası gündeme gelir. Bu dava yoluyla, adil bir miras dağılımının sağlanması ve mirasçıların haklarının korunması amaçlanır.
Tenkis davasının açılabilmesi için, mirasçıların miras bırakanın ölümü sonrasında, miras bırakanın yaptığı tasarrufların kendi miras paylarını olumsuz etkilediğini kanıtlamaları gerekmektedir. Dava, miras bırakanın malvarlığında yapılan tasarrufların, miras bırakanın kanuni mirasçılarına kalan payı azaltacak şekilde yapıldığının ispatı üzerine kuruludur. Davanın başarılı olabilmesi için, mirasçıların, miras bırakanın yaptığı tasarrufların kendi miras paylarını adil olmayan bir şekilde azalttığını net bir şekilde ortaya koymaları gerekir.
Tenkis davasının sonuçları, genellikle miras bırakanın ölümünden önce yaptığı tasarrufların iptali ve bu tasarrufların miras bırakanın malvarlığına iadesi şeklinde olur. Bu süreç, miras dağılımının daha adil bir şekilde yapılmasını sağlar ve mirasçıların haklarının korunmasına yardımcı olur. Ancak, tenkis davasının karmaşık hukuki meseleleri içerebilmesi ve mirasçılar arasında anlaşmazlıklara yol açabilmesi nedeniyle, bu tür davaların deneyimli bir avukat tarafından yönetilmesi tavsiye edilir.
Miras hukukunda tenkis davası, mirasçıların haklarını koruyan ve miras bırakanın ölümünden önceki adil olmayan malvarlığı tasarruflarına karşı bir önlem olarak işlev görür. Bu dava, miras dağılımının adil bir şekilde yapılmasını sağlamak ve tüm mirasçıların haklarının korunmasına katkıda bulunmak için önemlidir. Miras hukuku, bu yolla, adaletli bir miras dağılımını teşvik eder ve mirasçıların haklarının korunmasını sağlar.
Miras hukukunda tenkis davası, murisin (miras bırakan) yaptığı tasarrufla saklı payı ihlal edilen mirasçı tarafından, yapılan tasarrufun saklı pay oranında indirilmesi için açılan dava türüdür. Tenkis davası miras hukukuna özgü bir iptal davası olup; ancak mirasbırakanın ölümünden sonra açılabilir.
Tenkis, mirasbırakanın arzusunun başka türlü olduğu tasarruftan anlaşılmadıkça, mirasçı atanması yoluyla veya diğer bir ölüme bağlı tasarrufla elde edilen kazandırmaların tamamında, orantılı olarak yapılır.
Tenkis Davası, Türk Medeni Kanunun 560. Maddesi vd. düzenlenmiştir.
Türk Medeni Kanunu Madde 560/f(1): "Saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar, mirasbırakanın tasarruf edebileceği kısmı aşan tasarruflarının tenkisini dava edebilirler."
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.