İstinaf Edilen / Edilemeyen Kararlar

İstinaf edilen / edilemeyen kararlar, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda düzenlenmiştir. İstinaf kanun yoluna başvurulabilecek ve başvurulamayacak kararlar düzenlemesi, ağır nitelikteki hükümlere nazaran daha basit nitelikte kalan kararlar için istinaf kanun yoluna başvurularak iş yükü getirmesinin önüne geçilmesi amacıyla getirilmiştir.

I-) İSTİNAF KANUN YOLUNA BAŞVURULABİLECEK KARARLAR

Kural olarak ilk derece ceza mahkemesinin vermiş olduğu tüm hükümlere karşı istinaf kanun yoluna başvurulabilmektedir. Zira istinaf kanun yolunun amacı, ilk derece ceza mahkemesi tarafından verilmiş olan hükümlerin bir üst derece mahkemesi tarafından denetlenmesi olduğundan kural olarak tüm ilk derece mahkemesi kararlarına karşı istinaf kanun yoluna başvurulabilmektedir.

II-) İSTİNAF KANUN YOLUNA BAŞVURULAMAYACAK KARARLAR

Kural olarak ilk derece mahkemesinin tüm hükümlerine karşı istinaf kanun yoluna başvurulabileceğini ifade ettik. Kural bu olmakla birlikte, kanunda istisna olarak öngörülmüş olan bazı mahkeme hükümlerine karşı istinaf kanun yoluna başvurulamaz. İstinaf kanun yoluna başvurulamayacak ceza mahkemesi hükümleri aşağıda yer alan hükümlerdir.

İstinaf Kanun Yoluna Başvurulamayacak Olan Kararlar:

3000 TL dahil adli para cezasına “mahkûmiyet hükümleri” aleyhine istinaf kanun yoluna başvurulamaz. Adli para cezası istinaf sınırı, sadece doğrudan hükmedilen adli para cezaları içindir. Hapis cezasından çevrilen adli para cezalarının miktarı ne olursa olsun, bu kararlar aleyhine istinaf kanun yoluna başvuru yapılabilir (CMK md. 272/3-a). Bir diğer ifadeyle adli para cezasındaki istinaf sınırı sadece adli para cezası verilen hallerde söz konusu olmaktadır. Örneğin, tehdit suçu nedeniyle sanığa verilen 5 ay hapis cezası 3000 TL adli para cezasına çevrildiğinde, bu hüküm aleyhine istinaf başvurusu yapılabilir.

Üst sınırı 500 günü geçmeyen adli para cezasını gerektiren suçlardan “beraat hükümleri” kesindir. Bu hükümler aleyhine istinaf yoluna başvurulamaz (CMK md. 272/3-b). Örneğin bir suçun kanundaki cezası 450 gün adli para cezası olarak öngörülmüş ve sanık da ceza yargılaması neticesinde beraat etmişse, sanık aleyhine istinaf kanun yoluna başvurulamayacaktır.

Özel kanunlarda kesin olduğu yazılı bulunan hükümler aleyhine de istinaf kanun yoluna başvurulmaz (CMK md. 272/3-c). Buna göre özel kanunlarda yer alan düzenlemelerde, ilk derece ceza mahkemeleri tarafından verilmiş olan hükümlerin istinaf kanun yoluna kapalı olduğu açıkça ifade edilmişse yine istinaf kanun yoluna başvurulamayacaktır.

Müsadere, çocuklara veya akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirleri ile tüzel kişilere güvenlik tedbiri uygulanmasına dair kararlar aleyhine istinaf kanun yoluna başvurulabilir.

İstinaf mahkemeleri, Bölge Adliye Mahkemeleri adıyla teşkilatlandırılmıştır. Türkiye’de kurulan istinaf mahkemeleri aşağıdaki gibidir:

ADANA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

BURSA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

DİYARBAKIR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

ERZURUM BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

GAZİANTEP BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

KAYSERİ BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

KONYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

SAKARYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

SAMSUN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

VAN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.