Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ), genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır (4447 sayılı Kanun Ek Madde 2).

Ankara İş Hukuku Avukatı olarak, işverenlerin kriz dönemlerinde istihdamı korumasını sağlayan bu ödeneğin, doğru başvuru süreci ve yasal şartların sağlanmasıyla mümkün olduğunu belirtmek isteriz. KÇÖ, işçi ve işveren arasında yapılan bir sözleşme değil, işverenin İŞKUR'a başvurusu ve uygunluk tespiti sonucu devlet tarafından sağlanan bir haktır.

1. Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanma Şartları

KÇÖ'den yararlanabilmek için hem işverenin hem de işçinin belirli şartları sağlaması gerekir:

İşveren İçin Şartlar

• Zorlayıcı Sebep: İşyerinde faaliyetin durmasına veya azalmasına neden olan dışsal bir etkenin (ekonomik kriz, pandemi, doğal afet, yangın vb.) varlığı.
• Uygunluk Tespiti: İŞKUR tarafından yapılan incelemede, işyerinin kısa çalışma şartlarını taşıdığının tespit edilmesi.
• Başvuru: İşverenin, İŞKUR'a Kısa Çalışma Talep Formu ve işçi listesi ile başvurması. (Konkordato ilan etmiş olmak engel değildir.)

İşçi İçin Şartlar

• Prim Gün Sayısı: Kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 3 yıl içinde en az 450 gün işsizlik sigortası primi ödenmiş olması.
• Hizmet Akdi: Kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 60 gün içinde hizmet akdine (iş sözleşmesine) tabi olunması.

2. Ödenek Miktarı, Süresi ve Hesaplama

Kısa çalışma ödeneğinin miktarı ve süresi kanunla belirlenmiştir:

• Miktar: Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60'ıdır. Ancak bu tutar, aylık asgari ücretin brüt tutarının %150'sini geçemez.
• Süre: Kısa çalışma ödeneği, zorlayıcı sebebin devamı süresince ve en fazla 3 ay süreyle verilir. Cumhurbaşkanı kararı ile bu süre 6 aya kadar uzatılabilir.
• Ödeme Yolu: Ödemeler, PTT Bank aracılığıyla doğrudan işçiye yapılır.

Sıkça Sorulan Sorular (Kısa Çalışma)

Soru: KÇÖ alan işçinin sigortası yatar mı?

Hayır. Kısa çalışma süresince işçiye sadece Genel Sağlık Sigortası (GSS) primleri yatırılır. Uzun vadeli sigorta kolları (emeklilik, malullük) primleri yatırılmaz.

Soru: KÇÖ döneminde işten çıkarma yasağı var mı?

Evet. Kısa çalışma uygulanan işyerlerinde, işverenlerin işçi çıkarması yasaktır. Sadece ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık (İşK m. 25/II) halleri istisnadır. İşveren haksız yere işçi çıkarırsa kısa çalışma ödeneği iptal edilebilir ve cezai yaptırım uygulanır.

Soru: Yabancı işçiler yararlanabilir mi?

Evet. Çalışma izni olan ve gerekli prim şartlarını (450 gün prim + 60 gün hizmet akdi) taşıyan yabancı işçiler de kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilir.