Abonelik sözleşmelerinde bir olay hakkında Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun hükümlerinin uygulanıp uygulanamayacağının anlaşılması yapılacak olan yargılama açısından önem taşımaktadır. Bunun için olayın niteliği, tarafların unvan ve işlemlerinin hangi kanun kapsamında hükümlere bağlı olduğu belirlenmelidir.
Mevzuatımıza göre, bir adi işlemin ya da ticari işlemin bir tarafı tüketici ise 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun hükümleri uygulanmaktadır.
Abonelik sözleşmeleri de 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında yer almaktadır. Kanunun 52. Maddesi uyarınca abonelik sözleşmeleri tüketicilerin belirli mal veya ürünü sürekli veya düzenli aralıklarla edinmesini sağlayan sözleşmeler olarak tanımlanmıştır. Yine Tüketici Kanunun 52/7. maddesi gereğince, abonelik sözleşmelerinin zorunlu içeriği, tüketici ile sağlayıcının hak ve yükümlülükleri Abonelik Yönetmeliğinde düzenleme altına alınmıştır.
Abonelik yönetmeliğinin 6. Maddesinde Abonelik Sözleşmelerinin içeriğine ilişkin olarak düzenleme yapılmış olup, buna göre abonelik sözleşmelerinde olması gerken unsurlar;
-Tüketici ile satıcı veya sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa MERSİS numarası ile diğer iletişim bilgileri,
-Sözleşmenin konusu ve varsa süresi,
-Sözleşmenin düzenlendiği tarih,
-Malın ilk teslim tarihi veya hizmetin ifasına başlama tarihi,
-Mal veya hizmetin tüm vergiler dahil toplam fiyatı,
-Sözleşme konusu mal veya hizmet bedelinin bir tarife üzerinden hesaplanması durumunda; tüketici tarafından seçilen tarifenin adı, içeriği ve sözleşmenin düzenlendiği tarihteki birim tüketim bedeli ile tüketim dönemi,
-Sözleşme konusu mal veya hizmet sunumunun mücbir sebeplerle kesintiye uğrayabileceği belirtilmişse bu sebeplerin neler olduğuna ilişkin bilgi,
-Tüketicinin temerrüde düşmesinin hukuki sonuçlarına ilişkin bilgi,
-Tüketiciden güvence, depozito veya teminat adı altında bir ücret alınması söz konusu ise bu ücretin tutarı ve aboneliğin sona ermesi durumunda tüketiciye ne kadar süre içerisinde ve ne şekilde iade edileceğine ilişkin bilgi,
-Sözleşmenin feshi ve sonuçlarına ilişkin bilgi gibi sayılan bu unsurlar ile pek çok sözleşme unsuru yönetmelikte düzenleme altına alınmıştır.
Abonelik sözleşmeleri satıcı ya da sağlayacılar tarafından hazırlanan sözleşmelerdir. O nedenle sözleşmeler hazırlanırken tüketicilerin temel hakları olan bilgi edinme ve aydınlanma hakkı, temel ihtiyaçların karşılanması, güven duyma hakkı, ekonomik çıkarların korunması gibi temel unsurlar gözetilmeli, tüketicilerin temel hakları ihlal edilmemelidir.
Abonelik sözleşmeleri her iki tarafa da borç yükleyen standart sözleşmelerdir. Abonelik sözleşmeleri kurulurken tüketicinin sözleşmede yazılan unsurları algılayacak bilgi ve tecrübeye sahip olması gerekmektedir. Aynı şeklide yazılış olarak hazırlanan sözleşme açık ve anlaşılır bir dilde yazılmalı ve de yazı boyutu en az 12 punto olmak zorundadır.
Tüketicilerin herhangi bir abonelik sözleşmesinden kaynaklı olarak yaşadıkları uyuşmazlıklarda öncelikli olarak Tüketici Hakem Heyetine, şartları oluşmuşsa Tüketici Mahkemesine başvurma hakları mevcuttur.
Tüketici Hakem Heyetine yapılan başvurular tüketicinin yerleşim yerinde ya da tüketici işleminin yapıldığı yerde yapılmaktadır.
Stj. Av. Bilge TOPCU
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.