Ehliyetin geri alınması, kolluk birimleri tarafından belli kuralların ihlal edilmesi durumunda, ya da belli başlı suçların işlenmesi durumunda mahkeme tarafından ehliyetin (sürücü belgesi) trafikten men edilmesi durumudur.
Ehliyetin geri alınması sebepleri Karayolları Trafik Kanunu’nda belirlenmiştir. Karayolları Trafik Kanunu’nda belirtilen ihlallerin gerçekleşmesi halinde, kanunda belirtilen sürelerde, sürücülerin ehliyetleri geri alınmaktadır.
Ehliyetin geri alınması sebebi olarak ilk akla gelen durum alkollü araç kullanmaktır. Ancak Karayolları Trafik Kanunu uyarınca sadece alkollü araç kullanmak değil, hız limitlerine uymama, belirli sayıda kırmızı ışık ihlali gibi durumlar da ehliyetin geri alınmasına sebep olmaktadır.
Ehliyetin geri alınması durumu ölümlü trafik kazaları sonucunda sanığa verilecek hapis cezasının yanında ek tedbir olarak da verilebilmektedir. Mahkeme meydana gelen kazada sanığın kusur durumuna göre belirli bir süreyle ehliyetinin geri alınmasına karar verebilmektedir.
Ehliyetin geri alınması nedenleri Karayolları Trafik Kanunu’nda şu şekilde belirtilmiştir.
Kırmızı ışık ihlali : Son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde kırmızı ışık kuralını üç defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri otuz gün süreyle geçici olarak geri alınır. Aynı yıl içinde kırmızı ışık kuralını ikinci kez üç defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri kırk beş gün, üç ve daha fazla kez üç defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri altmış gün süreyle geçici olarak geri alınır. Aynı yıl içinde bu madde kapsamında iki ve daha fazla kez sürücü belgesi geri alınanlar geri alma süresi sonunda psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilir. Sürücü belgesi almasına mani hali olmadığı anlaşılanlara bu Kanun kapsamında verilen trafik idari para cezalarının tahsil edilmiş olması şartıyla belgeleri iade edilir.
Alkollü araç kullanma: Yapılan tespit sonucunda, 0.50 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüler hakkında, fiili bir suç oluştursa bile, 2022 yılı için 1823,00 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgesi altı ay süreyle geri alınır. Hususi otomobil dışındaki araçları alkollü olarak kullanan sürücüler bakımından promil alt sınırı 0.21 olarak uygulanır. Alkollü olarak araç kullanma nedeniyle sürücü belgesi geri alınan kişiye, son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde; ikinci defasında 2.286,00 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri iki yıl süreyle, üç veya üçten fazlasında ise, 3.674,00 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri her seferinde beşer yıl süreyle geri alınır. Sürücü belgelerinin herhangi bir nedenle geçici olarak geri alınmış olması hâlinde belirtilen süreler, geçici alma süresinin bitiminde başlar.
Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanımı: Uyuşturucu veya uyarıcı madde aldığı tespit edilen sürücülere 9.411,00 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgesi beş yıl süreyle geri alınır.
100 ceza Puanına Ulaşma: Birinci defada ehliyetin 2 ay süreyle geri alınması, ikinci defada ehliyete 4 ay süreyle el konulması, üçüncü kez ehliyetin mahkeme tarafından tamamen iptal edilmesi durumu söz konusudur.
Ehliyetin geri alınması durumunda, ilgili kişi yapılan işleme karşı 15 gün içinde bir dilekçeyle idari işlemin yapıldığı yer sulh ceza hakimliğine başvurabilecektir.
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.