Hayata kast, eşlerden birinin diğerini öldürmek maksadıyla gerçekleştirdiği eylemlerin tümünü ifade eden ve Türk Medeni Kanunu'nun 162. maddesinde düzenlenen mutlak boşanma sebebidir. Bu dava türünde, eylemin gerçekleştiğinin ispatlanması yeterlidir; hakimin ayrıca evlilik birliğinin sarsılıp sarsılmadığını araştırmasına gerek yoktur.

Ankara Boşanma Avukatı olarak, hayata kast ve pek kötü muamele davalarında, mağdur eşin can güvenliğinin sağlanması (koruma kararı) ve boşanmanın yanı sıra yüksek miktarda manevi tazminat alması için hukuki mücadele veriyoruz.

1. Hangi Eylemler Hayata Kast Sayılır?

Yargıtay içtihatlarına göre, sadece fiilen öldürmeye teşebbüs değil, cana kasteden şu eylemler de bu madde kapsamındadır:

• Öldürmeye Teşebbüs: Silahla, bıçakla veya boğarak öldürmeye çalışmak.
• İntihara Yönlendirme: Eşi intihara teşvik etmek veya yardım etmek.
• Ölüme Terk Etme: Hastalanan, yaralanan veya hayati tehlikesi olan eşe yardım etmemek, ambulans çağırmamak, ilaçlarını saklamak.
• Zehirleme: Yemeğine veya içeceğine zehirli madde katmak.

Eylemin tamamlanmamış olması veya kullanılan aracın elverişsiz olması (örneğin kurusıkı tabanca) dahi, öldürme kastının varlığını gösteriyorsa boşanma sebebidir.

2. Pek Kötü ve Onur Kırıcı Davranış (Eziyet)

Hayata kast derecesine varmasa da, eşin beden ve ruh sağlığını ağır şekilde bozan davranışlar da mutlak boşanma sebebidir:

• Eziyet ve İşkence: Sürekli ve sistematik fiziksel şiddet, aç susuz bırakma, odaya kilitleme.
• Onur Kırıcı Davranış: Eşi toplum içinde ağır şekilde aşağılamak, yüzüne tükürmek, asılsız ve çirkin iftiralarda bulunmak (namussuzlukla suçlamak vb.).

3. Hak Düşürücü Süreler ve Affetme

Bu özel sebebe dayanarak dava açmak süreye bağlıdır:

• 6 Ay: Olayın öğrenildiği tarihten itibaren 6 ay içinde dava açılmalıdır.
• 5 Yıl: Olayın üzerinden 5 yıl geçtikten sonra bu sebebe dayalı dava açılamaz (Genel boşanma sebebi hariç).
• Af Hükmü: Eşini affeden tarafın dava hakkı yoktur. Af; sözlü, yazılı veya eylemli (barışıp tatile gitmek vb.) olabilir. Ancak korku altında sessiz kalmak af sayılmaz.

Sıkça Sorulan Sorular (Hayata Kast)

Soru: Eşim beni tehdit ediyor "seni öldürürüm" diyor, bu hayata kast mıdır?

Sadece sözlü tehdit, genellikle "Hayata Kast" (m. 162) kapsamında değil, "Pek Kötü Davranış" veya "Güven Sarsıcı Davranış" (m. 166) kapsamında değerlendirilir. Hayata kast için icrai bir hareket (silah çekme, boğazını sıkma vb.) aranır.

Soru: Ceza davasında şikayetten vazgeçtim, boşanma davası düşer mi?

Hayır. Ceza davasındaki şikayetten vazgeçme, boşanma davasında "af" niteliği taşımaz. Boşanma davası ayrı bir hukuki süreçtir ve devam eder.

Soru: Akıl hastası eşin saldırısı hayata kast sayılır mı?

Hayır. Hayata kast için "kasıt" (bilinçli eylem) gerekir. Akıl hastası olan eşin eylemlerinde iradi kasıt olmadığı için bu maddeye değil, "Akıl Hastalığı" (m. 165) sebebine dayanılmalıdır.