Vasiyetname iptali ve iptal davası öncesinde vasiyetnamenin tanımının yapılması önem arz etmektedir. tek taraflı bir hukuki işlemdir. Vasiyetnamede eksik ya da hata olduğunu, vasiyetnamenin geçerlilik şartlarını taşımadığını düşünenler vasiyetnamenin iptali için dava açabilmektedirler. Vasiyetnamenin iptali için aranan nedenler kanunda sınırlı olarak sayıldığı için bunlar dışındaki bir nedenle vasiyetname iptal davası açılması mümkün olmamaktadır.
Kanunda belirtilen iptal sebepleri; ehliyetsizlik, hata, hile, korkutma veya zorlama şeklinde irade sakatlayıcı hareketler, vasiyetnameye eklenen koşul ya da yüklemenin hukuka ya da ahlaka aykırı olması, şekil kurallarına uygun vasiyetname düzenlenmemesi şeklinde sıralanabilir.
Yukarıda sayılan iptal hallerinin bulunması halinde vasiyetname kendiliğinden hükümsüz sayılamayacağı için, vasiyetnamenin hüküm doğurması istenmiyorsa iptal davası açılması gerekmektedir. İptal davasına ilişin kanuni düzenlemeler Medeni Kanunu’nun 558. Maddesi kapsamında yer almaktadır. Buna göre İptal Davası, tasarrufun iptal edilmesinde menfaati bulunan mirasçı veya vasiyet alacaklısı tarafından açılabilmektedir. İptal davası vasiyetnamenin tamamına ilişkin açılabileceği gibi kısmen de açılabilmektedir.
Davanın kısmen açılması halinde, iptali istenmeyen tasarruflar kural olarak geçerliliklerini korumaktadır. Söz konusu kısmi iptal isteminde, iptal edilecek kısımların tüm vasiyetnameyi etkileyememesi gerekmektedir.
Söz konusu iptal davasını açma hakkı Medeni Kanunu’nun 558/I’e göre “İptal davası, tasarrufun iptal edilmesinde menfaati bulunan mirasçı veya vasiyet alacaklısı tarafından açılabilir.” olarak düzenlenmiştir.
Vasiyetnamenin iptali davasında süreler üç durum özelinde düzenlenmiştir. Buna göre;
-Davacının vasiyetnameyi ve vasiyetnamedeki iptal sebebini öğrenmesinden itibaren bir yıl,
-Davalının iyi niyetli olması halinde vasiyetnamenin açılmasından itibaren on yıl,
-Davalının kötü niyetli olması halinde vasiyetnamenin açılmasından itibaren 20 yıllık süre içerisinde vasiyetname iptal davası açılabilmektedir.
Vasiyetnamenin iptali davasında yetkili mahkeme miras bırakanın yerleşim yeri mahkemesi olup; bu davada görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir.
Stj. Av. Bilge TOPCU
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.