İcra Takibinin Başlatılması ve İcra Emri (İİK Hükümleri)

İlamlı icra takibi, alacaklının (ilam lehtarının) mahkeme ilamını icra dairesine vererek takip talebinde bulunmasıyla başlar. İcra müdürü, takip talebini alarak borçluya (ilam aleyhine olana) bir icra emri gönderir.

• İcra Emri: Emri alan borçluya, ilamda belirtilen işin belirli süre içerisinde yapılması gerektiği, aksi halde ilam hükmünün zorla yerine getirileceği yazılır.
• Süre Belirleme: İlamda işin ne kadar sürede yapılacağı belirtilmemiş ise, icra müdürü işin niteliğine göre süreyi kendisi belirler.

İşin Yapılması Zorunluluğu (Ayni İcra) ve Giderler

İlam konusu işin niteliğine göre icra yöntemi değişir:

• Borçlu Dışında Yapılabilecek İşler: İlam konusu iş, sadece borçlu tarafından yapılabilecek bir iş değil ise, ilam konusu iş icra müdürü tarafından başkasına yaptırılır. Giderler öncelikle alacaklı tarafından karşılanır ve sonrasında borçlunun mallarından tahsil edilir.
• Borçlu Tarafından Yapılabilecek İşler: İlam konusu sadece borçlu tarafından yapılabilecek bir iş ise (imza atmak gibi), icra dairesinin ilamı aynen yerine getirmesi mümkün değildir. Bu durumda yaptırım devreye girer.

Yerine Getirmeme Halinde Uygulanan Yaptırımlar (Tazyik Hapsi)

Borçlu, ilam hükmünü yerine getirmezse, İcra ve İflas Kanunu'nun 343. Maddesi uyarınca yaptırım uygulanır:

• Borçlu tarafından ilamda belirtilen iş yapılmadığı durumda, borç para borcuna dönüşmez; ancak alacaklının şikayeti üzerine borçluya üç aya kadar tazyik hapsine karar verilebilir.
• Bu yaptırım, özellikle bir işin yapılmamasına ilişkin ilamlarda veya borçlunun şahsen yapması gereken işlerde ilam hükmünü yerine getirmeye zorlamak için kullanılır.

Bu yaptırımlar, ilamların etkili bir şekilde icra edilmesini sağlamak ve hukuki yükümlülüklerin yerine getirilmesini güvence altına almak için kritik öneme sahiptir.