Kartalhan Hukuk & Danışmanlık Av. Meltem KARTALHAN
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında, ...,... Köyü çalışma alanında bulunan 340 ada 445 parsel sayılı 1.737.211,36 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ve Tepealtı Köyü çalışma alanında bulunan 392 ada 19 parsel sayılı 19.056,05 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz orman niteliğiyle Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ... vekili dava konusu taşınmazların 1931 tarihli ve 13 ve 14 sıra numaralı tapu kayıtları kapsamında ... Vakfına ait olduğunu iddia ederek taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile mezkur vakıf adına, kabul edilmemesi halinde özel orman niteliğiyle tescili talebiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Kural olarak davacı sıfatı (aktif husumet ehliyeti) hakkın malikine, davalı sıfatı (pasif husumet ehliyeti) ise o hakka uymakla yükümlü olan kişiye aittir. Gayrimenkul mülkiyetine ilişkin davalarda davalı sıfatı dava tarihinde taşınmaz maliki olan kişiye (tapu sicilinde malik olarak yazılı olan kişiye) aittir. Husumet konusu, kamu düzenine ilişkin olup, HMK'nın 116. maddesinde yer alan ilk itirazlardan olmadığından davanın her safhasında ileri sürülebilir ve mahkemece de doğrudan doğruya (re'sen) gözönünde tutulur. Ormanların mülkiyeti Hazineye, kullanım hakkı ise Orman İdaresine ait olduğundan, aralarında zorunlu dava arkadaşlığı bulunduğu kuşkusuzdur.
Hal böyle olunca; Mahkemece, davacıya, davasını Orman İdaresi'ne de yöneltmesi için süre ve imkan tanınmalı, taraf teşkilinin sağlanması halinde tüm tarafların delilleri toplanarak oluşacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır. Mahkemece bu husus göz ardı edilerek davaya devamla yalnızca Hazine aleyhine hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.12.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.