Günümüzde işten çıkarılma sadece ekonomik değil, aynı zamanda hukuki bir sürecin de başlangıcıdır. Pek çok çalışan, işten çıkarıldıktan sonra kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai, yıllık izin alacağı gibi haklarını bilmeden iş hayatından çekilmektedir.
Bu makalede, işten çıkarılma sonrası hangi haklarınız olduğunu, nasıl dava açabileceğinizi, ne kadar süre içinde başvurmanız gerektiğini ve bu süreçte bir Ankara avukatından nasıl destek alabileceğinizi detaylarıyla anlatıyoruz.
İşveren tarafından yapılan fesihler 4857 sayılı İş Kanunu’na göre haklı, geçerli veya haksız olarak sınıflandırılır.
İşçinin iş yerinde hırsızlık yapması
İşverene veya çalışma arkadaşlarına küfür etmesi
Devamsızlık (2 gün üst üste gelmemek)
Bu durumda işveren tazminat ödemeden fesih yapabilir. Ancak ispat şarttır.
Performans düşüklüğü
İş yerinin ekonomik nedenlerle küçülmesi
Bu durumda kıdem tazminatı ödenir. İşe iade hakkı doğabilir.
Keyfi çıkarma
Sendikal nedenlerle çıkarma
Hamilelik, doğum izni dönüşü
Haksız fesih, işe iade davası ve tazminat hakkı doğurur.
En az 1 yıl çalışmış olan işçiye
Brüt maaş üzerinden
Her yıl için 1 maaş tutarında
İş sözleşmesi usule uygun feshedilmemişse, bildirim süresi kadar ücret ödenir.
Çalışma Süresi | İhbar Süresi |
---|---|
0–6 ay | 2 hafta |
6–18 ay | 4 hafta |
18–36 ay | 6 hafta |
36 ay üzeri | 8 hafta |
Haftalık 45 saati aşan çalışmalar için %50 zamlı ücret ödenmelidir. İşçi fazla çalıştığını ispat ederse alacak hakkı doğar.
Kullanılmayan izin günleri, işten çıkışta parasal olarak ödenmelidir.
Eğer iş sözleşmeniz geçerli neden olmadan feshedildiyse ve iş yerinde 30’dan fazla çalışan varsa, işe iade davası açabilirsiniz.
Belirsiz süreli sözleşme
En az 6 ay çalışma
30 işçi sınırı
İşverenin geçerli neden sunamaması
📌 Fesihten itibaren 30 gün içinde arabulucuya başvuru yapılmalı, anlaşma olmazsa 2 hafta içinde dava açılmalıdır.
Evet. İşe iade, kıdem, ihbar, fazla mesai gibi işçi alacaklarında önce arabulucuya başvurmak zorunludur. Arabuluculuk süresi:
Ortalama 3 hafta
Ücretsiz
Sonuç alınamazsa dava yolu açık
🧾 Arabuluculuk süreci belgeli ve kayıtlı yürütüldüğü için, iyi hazırlanmış bir başvuru ile avantaj sağlanabilir. Bu noktada bir Ankara iş hukuku avukatı, sizin adınıza süreci baştan sona takip edebilir.
İspat Yükü
İşveren, fesih gerekçesini ispat etmek zorundadır. İşçi ise çalıştığını, fazla mesai yaptığını, alacakları olduğunu ispatlamalıdır.
Tanık Kullanımı
Aynı iş yerinde çalışmış, şahitlik edebilecek kişiler önemlidir.
Belge Sunumu
Maaş bordroları, WhatsApp yazışmaları, giriş-çıkış kayıtları, fazla mesai çizelgeleri
Zamanaşımı
Alacak davaları için süre genelde 5 yıldır. Ancak işe iade için 30 gün gibi kısa sürede başvuru yapılmazsa hak kaybı olur.
Kıdem ve İhbar Tazminatı Davası
Fazla Mesai ve Hafta Tatili Alacağı Davası
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Ücreti Davası
Yıllık İzin Ücreti Davası
İşe İade Davası
Manevi Tazminat (Mobbing durumunda)
- Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 2022/3456 E., 2023/1123 K.
“Performans düşüklüğü gerekçesiyle yapılan feshin geçerli kabulü için objektif ölçütlere dayalı performans değerlendirmesi yapılması zorunludur.”
- Yargıtay 22. HD, 2021/4785 E., 2022/1543 K.
“İşçinin fazla çalışma yaptığı tanık beyanı ve giriş çıkış kayıtlarıyla sabit ise, fazla mesai ücreti ödenmelidir.”
İş yerinde:
Sürekli baskı
Aşağılama
İtibar zedeleyici tutumlar varsa
bu durum mobbing olarak değerlendirilebilir. İşçi hem iş akdini haklı nedenle feshedebilir hem de manevi tazminat davası açabilir.
📌 Bu davalarda ispat zordur. Bu nedenle belgeli yazışmalar, tanıklar ve uzman bir Ankara iş hukuku avukatı desteği kritiktir.
Gebelik nedeniyle çıkarılamaz
Doğum izni sonrası işe dönüş hakkı vardır
Çocuk bakımı nedeniyle ücretsiz izin talep edebilir
Süt izni hakkı (günde 1,5 saat)
İşverenin sigortasız işçi çalıştırması hem cezai hem hukuki sorumluluk doğurur. İşçi:
SGK’ya şikayet edebilir.
Hizmet tespit davası açabilir.
Geriye dönük tazminat talep edebilir.
Zeynep Hanım, Ankara’da özel bir şirkette 3 yıldır çalışmaktadır. Performans düşüklüğü gerekçesiyle işten çıkarıldığında herhangi bir uyarı yapılmamış, kıdem ve ihbar tazminatı ödenmemiştir. Fazla mesai yaptığı da bordroda görünmemektedir.
Ankara’da iş hukuku alanında uzman bir avukat aracılığıyla arabuluculuk başvurusu yapılmış, anlaşma sağlanamayınca dava açılmıştır. Mahkeme tanık beyanları, WhatsApp yazışmaları ve vardiya çizelgelerini dikkate alarak kıdem, ihbar ve fazla mesai alacaklarının ödenmesine karar vermiştir.
Ankara gibi büyük bir şehirde iş ilişkileri yoğun ve karmaşık olabilir. Yerel mahkemelerin yaklaşımı, arabuluculuk merkezleri ve SGK şubeleriyle iletişim, Ankara’da aktif çalışan bir iş hukuku avukatı sayesinde kolaylaşır.
Kartalhan Hukuk Bürosu olarak:
İşten çıkarma sonrası danışmanlık
Arabuluculuk süreci yönetimi
Tüm işçilik alacakları davaları
İşe iade davası takibi konularında kapsamlı hizmet sunuyoruz.
Tanık ve giriş-çıkış kayıtları yeterlidir. Bordro tek başına yeterli sayılmaz.
Eğer ispat yoksa geçersiz fesih sayılır. Kıdem ve ihbar tazminatı alınabilir.
Mobbing kapsamındaysa manevi tazminat açabilirsiniz.
İş hayatı her zaman adil değildir. Ama kanunlar işçileri korur. Yeter ki haklarınızı bilin ve zamanında harekete geçin.
İşten çıkarıldıysanız, tazminatlarınızı, alacaklarınızı ve haklarınızı aramak için yalnız değilsiniz.
Ankara’da uzman bir iş hukuku avukatıyla birlikte adım adım hakkınızı arayabilirsiniz.
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.