Kartalhan Hukuk & Danışmanlık Av. Meltem KARTALHANAdam çalıştıranın sorumluluğu ve şartları, Türk Borçlar Kanununda düzenlenen kusursuz sorumluluk hallerinden birisidir. bir işin yapmasında başkalarını istihdam eden kişiler, çalışanının; bu işin yapılması sırasında üçüncü kişilere zarar vermesi halinde işbu zararlardan kaynaklı sorumluluğunun oluştuğu duruma adam çalıştıranın sorumluluğu adı verilmektedir. İstihdam eden kişi; oluşan bu zararda kusuru bulunmasa dahi sorumluluktan kurtulamaz.
Türk Borçlar Kanununun 66. Maddesine göre: Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür. denilmektedir.
1-Çalışan ve çalıştıran kişi arasında istihdam ilişkisi bulunması zorunludur. Bu zorunluluk hali bir sözleşmeye dayanılmadan yerine getirilebilmektedir. Burada önemli olan çalışan ve çalıştıran kişi arasındaki bağımlılıktır. Arada bir sözleşme bulunmasa dahi çalışan çalıştırana bağlı olarak çalışmalıdır.
2-Çalışanın meydana getirmiş olduğu zarar, çalışan ve çalıştırandan farklı bir üçüncü kişiye karşı verilmiş olmalıdır.
3-Yukarıda bahsedilmiş olan zararın, çalışanın bir işi görürken veya bu işle ilgili olarak bir işlem yaparken meydana gelmesi gereklidir. Çalıştıran kişi, yalnızca; çalışanın yaptığı iş ile ilgili bir hususta üçüncü kişiye vermiş olduğu zararı gidermekle yükümlüdür.
4-Türk Borçlar Kanununun 66/3. Maddesine göre: Bir işletmede adam çalıştıran, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, o işletmenin faaliyetleri dolayısıyla sebep olunan zararı gidermekle yükümlüdür. Yani adam çalıştıran kişinin işletmesi, bu zararın doğumunu engellemek amacıyla işletmesi için gerekli tüm özeni göstermeli, bu zararın doğmaması için işletme çalışma düzeni yükümlülüklerini yerine getirmelidir.
5-Türk Borçlar Kanununun 66/2. Maddesine göre: Adam çalıştıran, çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse, sorumlu olmaz. Yani adam çalıştıran kişi, çalışanı hakkında dikkatli bir şekilde gözetim ve denetimde bulunmalı, çalışanın meydana getirdiği veya getireceği muhtemel zararın doğumu hakkında çalışanına gerekli talimatları vermekle yükümlüdür.
Türk Borçlar Kanununun 66. Maddesine göre: Adam çalıştıran, ödediği tazminat için, zarar veren çalışana, ancak onun bizzat sorumlu olduğu ölçüde rücu hakkına sahiptir.
İlgili kanun maddesine göre; adam çalıştıran, meydana gelen zararlar sebebiyle üçüncü kişilere yaptığı ödemeleri, tavan sınırı çalışanının verdiği zarar oranında olmak koşulu ile çalışanından geri isteyebilir.
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.