Kartalhan Hukuk & Danışmanlık Av. Meltem KARTALHAN
Kişilerin hukuka aykırı davranışları Türk Ceza Hukuku açısında suç olarak adlandırılmaktadır. Bu suçun karşılığı olarak da uygulanan müeyyidelere yaptırım denilmektedir. Kişilerin işlemiş oldukları suçlar da hapis cezası ve adli para cezası yaptırımıyla karşılık bulmaktadır. Adli para cezaları T.C.K’nın 52. Maddesinde düzenlenmiştir. Hangi suçlarda adli para cezasına hükmedileceği kanunda açık olarak düzenlenmiştir. Adli para cezası basit suçlarda uygulanan bir yaptırımdır. Suçun düzenlendiği kanun maddesinde hapis cezası veya adli para cezası verilir şeklinde düzenlenmektedir. Adli para cezası bu şekilde uygulanabileceği gibi, T.C.K’nın 50. Maddesi uyarınca kısa süreli hapis cezalarının seçenek yaptırımlara çevrilmesi olarak da uygulanmaktadır.
Adli para cezası, beş günden az ve kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde yediyüzotuz günden fazla olmamak üzere belirlenen tam gün sayısının, bir gün karşılığı olarak takdir edilen miktar ile çarpılması suretiyle hesaplanan meblağın hükümlü tarafından Devlet Hazinesine ödenmesinden ibarettir.
En az yirmi ve en fazla yüz Türk Lirası olan bir gün karşılığı adlî para cezasının miktarı, kişinin ekonomik ve diğer şahsi halleri göz önünde bulundurularak takdir edilir. Mahkeme tarafından verilen kararda, adli para cezasının belirlenmesinde esas alınan tam gün sayısı ile bir gün karşılığı olarak takdir edilen miktar ayrı ayrı gösterilir. Mahkeme adli para cezasının alt sınırını tayin ederken sanığın ekonomik durumunu göz önüne almak zorundadır. Sanığın ekonomik durumu kötü olmasına rağmen adli para cezasının alt sınırdan uzaklaşılarak verilmesi durumunda Yargıtay verilen kararı bozma sebebi saymaktadır.
Hakim, ekonomik ve şahsi hallerini göz önünde bulundurarak, kişiye adli para cezasını ödemesi için hükmün kesinleşme tarihinden itibaren bir yıldan fazla olmamak üzere mehil verebileceği gibi, bu cezanın belirli taksitler halinde ödenmesine de karar verebilir. Taksit süresi iki yılı geçemez ve taksit miktarı dörtten az olamaz. Kararda, taksitlerden birinin zamanında ödenmemesi halinde geri kalan kısmın tamamının tahsil edileceği ve ödenmeyen adlî para cezasının hapse çevrileceği belirtilir.
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.