Kartalhan Hukuk & Danışmanlık Av. Meltem KARTALHAN
Ceza Hukukunda Kast: Türk ceza hukukunda kişilerin yapmış olduğu hukuka aykırı davranışlar suç olarak düzenlenmiştir. Kişinin hukuka aykırı davranışının cezalandırılması için, kişinin eylemi ve neticeyi bilerek ve isteyerek gerçekleştirmesi gerekmektedir.
TCK’nın 21. Maddesi uyarınca suçun oluşması kastın varlığına bağlıdır. Kast, suçun kanuni tanımındaki unsurların bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesidir. Kişinin, suçun kanuni tanımındaki unsurların gerçekleşebileceğini öngörmesine rağmen, fiili işlemesi halinde olası kast vardır. Bu halde, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda müebbet hapis cezasına, müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda yirmi yıldan yirmibeş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur; diğer suçlarda ise temel ceza üçte birden yarısına kadar indirilir denilmektedir.
Türk Ceza Kanunu uyarınca kast doğrudan ve olası kast olarak 2’ye ayrılmaktadır. Doğrudan kastta fail, eylemi bilerek ve isteyerek gerçekleştirmekte, neticenin de gerçekleşmesini amaçlamaktadır. Örneğin, fail mağduru yaralama niyetiyle silahla ateş ediyor ve bunun sonucunda mağdur yaralanıyorsa, burada doğrudan kastla işlenen yaralama suçu söz konusudur. Olası kastta ise, fail eylemi gerçekleştirdiğinde oluşacak neticeyi biliyor ancak olursa olsun mantığıyla hareket ediyorsa burada olası kastla işlenen bir suç söz konusudur. Örneğin, fail kasten yaralamak istediği kişiye karşı silahla ateş ettiğinde yanındaki kişinin de yaralanabileceğini öngörüyor buna rağmen silahla ateş ediyorsa ve asıl mağdurun yanındaki kişi de yaralanıyorsa burada olası kastla yaralama suçundan bahsetmekteyiz.
Uygulamada doğrudan kast ve olası kast kavramlarını ayırt etmekte bir takım güçlükler yaşanmaktadır. Özellikle olası kastta olursa olsun düşüncesiyle hareket eden failin yapmış olduğu eylemi nitelendirmek oldukça güçtür. Burada sonuçtan ziyade failin düşüncesini okuma durumu ortaya çıkmaktadır. Özellikle trafik kazalarında bu durum sıkça karşılaşılmaktadır. Yargıtay’ın benimsemiş olduğu son görüşlere bakıldığında, failin aşırı hızlı ve yüksek promilde alkollü olması durumunda kaza yapması halinde, failin eylemi olası kastla işlenen suç olarak değerlendirilmektedir. Oysa ki trafik kazaları taksirle işlenebilen bir suçtur. Ancak Yargıtay aşırı hızlı ve alkollü araç kullanan failin bu davranışını olası kastla suç işlemekten cezalandırmaktadır.
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.