Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu)

Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) davası öncesinde öncelikle mülkiyet hakkının tanımını yapmakta yarar bulunmaktadır. Mülkiyet hakkı; mal sahibine maliki olduğun taşınır ya da taşınmaz mal üzerinde dilediği gibi kullanma, yararlanma ve tüketme gibi tasarruflarda bulunma hakkı tanımaktadır. Türk Medeni Kanunun 683. Maddesinde;” Bir şeye malik olan kimse, hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde dilediği gibi kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir.” denilerek mülkiyet hakkının içeriği tanımlanmıştır.” Bu kapsamda mülkiyet hakkı Anayasamızın 35. Maddesinde; “Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir. Bu haklar, ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabilir. Mülkiyet hakkının kullanılması toplum yararına aykırı olamaz.” denilerek güvence altına alınmıştır.

ankara avukat

Hukukumuzda toplu mülkiyet, müşterek mülkiyet ve iştirak halinde mülkiyet olarak ortaklık içeren mülkiyet halleri düzenlenmiştir. Buna göre ortaklığın giderilmesi davası da ortaklığa konu taşınır ya da taşınmaz mallar arasında paylı veya elbirliği mülkiyetine son vererek, kişisel mülkiyete geçişi sağlayan bir dava türüdür.

Bu minvalde el birliği mülkiyetinde, her bir ortağın malın tamamında söz hakkı mevcuttur. Paylı mülkiyette ise her bir paydaşın “payı oranında” söz hakkı mevcuttur. Mevzuatınızda mal sahipleri arasında çıkacak uyuşmazlıkların giderilebilmesi adına düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre Türk Medeni Kanunu’nun 698/1. Maddesinde “Hukukî bir işlem gereğince veya paylı malın sürekli bir amaca özgülenmiş olması sebebiyle paylı mülkiyeti devam ettirme yükümlülüğü bulunmadıkça, paydaşlardan her biri malın paylaşılmasını isteyebilir.”hükmü yer almaktadır.

ankara avukat

Elbirliği mülkiyetindeki malların paylaşımı da Türk Medeni Kanunun 701. Maddesi gereği paylı mülkiyet paylaşım hükümlerine göre yapılacaktır. Ortaklığın giderilmesi davası, taşınır veya taşınmaz mallara ortak olan tüm paydaşlara karşı açılır. Tüm ortakların davaya dahil edilmesi zorunludur. Paydaşlardan birinin veya birkaçının hayatta olmaması durumunda, paydaşın tüm mirasçılarının davaya dahil edilmesi gerekmektedir.

Ortaklığın giderilmesi davasında taşınmaz mala ilişkin yetki kuralları kesin olarak belirlenmiş olup, yetkili mahkeme taşınmaz malın bulunduğu yer mahkemesidir.  Görevli mahkeme ise Sulh Hukuk Mahkemesidir. Bu davanın tarafları, paylaşımı kendi aralarında yapıp hakimin değerlendirmesine sunabilecekleri gibi tarafların anlaşamamaları halinde aynen taksim veya satış yoluyla ortaklık giderilebilecektir.

Ortaklığın giderilmesi davası harca tabi bir dava olup,  dava sonunda yargılama giderleri ve vekalet ücretleri hissedarların payları oranında kararlaştırılmaktadır.

Stj. Av. Bilge TOPCU

İletişim İçin Tıklayınız

Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.