Kartalhan Hukuk & Danışmanlık Av. Meltem KARTALHAN
İcra hukukunda süreler konusu önem arz etmekle birlikte; iş ve işlemlerin yapılması için icra ve iflas kanununda bir takım süreler belirlenmiştir. Örneğin; itiraz süresi, haciz isteme süresi, satış isteme süresi, şikayet süresi vb.
İcra hukukunda sürelerin bir çoğu ilgililer yani alacaklı ve borçlu taraflar için konulmuş sürelerdir. Kanunda ilgililer için belirlenen icra hukukunda süreler hak düşürücü sürelerdir. İlgili kişiler, yapmak istedikleri işlem için kanunda öngörülen süreler içerisinde işlem yapmazlar ise o işlemden beklenen faydayı sağlama imkanını kaybetmektedirler. Örneğin alacaklı kişi borçlunun taşınmazına haciz koymuş ise hacizli malın satışını icra hukukunda süreler kapsamında 1 yıl içerisinde yapmalıdır. Alacaklı kişi tarafından icra hukukundaki süresi içerisinde hacizli malın satışı istenmez ise hacizli mal üzerindeki haciz kalkar. Alacaklı kişi, kanunda belirtilen süre içerisinde satış istemediği için, söz konusu işlemden beklenen faydayı sağlayamaz.
Kanunda belirtilen diğer süreler cebri icra organları için belirlenen sürelerdir. Cebri icra organları için belirlenen süreler hak düşürücü süreler değildir. Cebri icra organlarında süresi geçtikten sonra yapılan işlemlerde geçerli sayılmaktadır.
-İcra hukukunda ay veya yıl olarak belirtilen süreler, ayın veya yılın kaçıncı günü işlemeye başlamış ise, biteceği ay veya yılın aynı gününde biter. Örneğin 30 eylül 2018 tarihinde işlemeye başlayan 1 yıllık süre 30 eylül 2019 mesai bitimi saatinde biter.
-İcra hukukunda gün olarak hesaplanan sürelerde, ilk gün hesaba katılmaz. Örneğin 2 Nisan Salı günü tarafınıza ulaşan bir ödeme emrinde yedi günlük itiraz süresi 3 nisan çarşamba günü işlemeye başlar ve itiraz süresi 9 Nisan Salı günü biter.
-Ay veya yıl olarak belirtilen bir süre, ay sonuna doğru işlemeye başlar ve biteceği ayın sonunda öyle bir gün yok ise, o ayın son gününde biter.
-İcra hukukunda sürelerin içerisinde kalan resmi tatil günleri süreye dahildir.
-İcra hukukunda sürelerin hesaplanmasında, sürenin başlamasına rastlayan tatil günleri de hesaba katılır. Örneğin cumartesi elinize ulaşan bir ödeme emrinde itiraz süresinin ilk günü pazar günüdür. İtiraz süresi pazar günü işlemeye başlar.
-Sürenin son günü resmi tatile denk geliyor ise süre, tatili takip eden ilk iş gününün mesai bitiş saatinde son bulur.
-İcra daireleri ve icra mahkemelerinde adli tatil hükümleri uygulanmaz.
İcra hukukunda süreler, alacaklıların borçlarını tahsil etme ve borçluların haklarını koruma amacıyla dikkate alınması gereken önemli zaman dilimleridir. İcra işlemleri sırasında belirlenen bu süreler, ilgili tarafların hareketlerini yönlendirir ve yasal işlemlerin düzenli bir şekilde yürütülmesini sağlar. İcra hukukunda sürelerle ilgili bazı temel bilgiler:
Başvuru Süreleri: İcra takibi başlatmak için alacaklıların uygun bir başvuru süresine riayet etmeleri gerekmektedir. Bu süre, alacağın niteliğine ve yasal düzenlemelere göre değişiklik gösterebilir.
İtiraz Süreleri: Borçlular, icra takibine belirli bir süre içinde itiraz edebilirler. İtiraz süresi geçirildiğinde, icra takibi otomatik olarak devam eder ve borçlu bazı hukuki haklarını kaybedebilir.
Tahliye ve Teslim Süreleri: İcra daireleri tarafından yapılan tahliye veya mal teslimi gibi işlemler için belirlenen süreler vardır. Tarafların bu süreler içinde yasal yükümlülüklerini yerine getirmeleri beklenir.
Zamanaşımı Süreleri: Borçların tahsil edilebilirliği konusunda belirli zamanaşımı süreleri vardır. Bu süreler, borcun türüne ve ilgili yasal düzenlemelere bağlı olarak değişir. Zamanaşımı süresi dolmuş borçlar için icra takibi yapılamaz.
Yasal Tebligat ve Bildirim Süreleri: İcra işlemleri sırasında taraflara çeşitli tebligat ve bildirimler yapılır. Bu tebligatların yasal süreler içinde yapılması ve alıcıya ulaşması gerekir.
İcra hukukunda süreler, yasal sürecin adil ve düzenli işlemesini sağlamak için büyük önem taşır. Alacaklılar ve borçluların, icra süreçlerini etkileyebilecek bu sürelerin farkında olması ve uygun hareket etmesi, hukuki haklarının korunmasına ve olası mağduriyetlerin önlenmesine yardımcı olur. İcra süreçlerinde sürelere riayet etmek, hem hukuki güvencenin hem de işlemlerin hızlı ve etkili bir şekilde tamamlanmasının anahtarıdır. Tarafların, sürelerle ilgili güncel bilgilere sahip olması ve gerektiğinde profesyonel hukuki yardım alması önerilir. Bu, icra hukukunda sürelerin doğru anlaşılması ve uygulanması için kritik bir öneme sahiptir.
İcra hukukunda sürelerin başlaması ile ilgili genel bir hüküm yoktur. Her işlem için kanunda ayrı ayrı süreler ve sürelerin başlama tarihleri belirtilmiştir.
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.