Kartalhan Hukuk & Danışmanlık Av. Meltem KARTALHAN
Maddi tazminat, bir kişinin uğradığı zararın, genellikle para olarak, telafi edilmesi anlamına gelir. Bu tür tazminat, kişinin mal varlığında meydana gelen bir kaybın veya zararın giderilmesi için ödenir. Maddi tazminatın hesaplanması, zarar gören kişinin uğradığı maddi kaybın kapsamlı bir değerlendirilmesini ve bu kaybın adil bir şekilde telafi edilmesini gerektirir.
Maddi tazminatın hesaplanması sürecinde, öncelikle zararın kapsamının ve büyüklüğünün belirlenmesi gerekir. Bu süreç, zarar gören mal veya mülkün değerinin, zararın meydana geldiği tarihte ve zararın giderildiği tarihte ne kadar olduğunun tespit edilmesini içerir. Zararın kapsamı, zararın neden olduğu doğrudan kayıpların yanı sıra, gelecekteki kayıpları da içerebilir.
Zararın büyüklüğünün belirlenmesinin ardından, zarar gören kişinin uğradığı kayıpların değerinin hesaplanması gerekir. Bu hesaplama, zarar gören malın onarım maliyetlerini, malın değerindeki azalmayı, iş kaybından doğan zararları ve zarar gören kişinin uğradığı diğer maddi kayıpları içerebilir.
Maddi tazminatın hesaplanmasında kullanılan yöntemler, zararın türüne ve olayın özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. Genellikle tazminat miktarının belirlenmesi, zararın maddi boyutunun objektif bir değerlendirmesine dayanır. Bu süreç, zarar gören kişinin mali kayıplarını tam olarak ve adil bir şekilde telafi etmeyi amaçlar.
Maddi tazminat talepleri genellikle hukuki bir süreç gerektirir. Zarar gören kişi, mahkemeye başvurarak tazminat talebinde bulunabilir. Bu süreçte, zararın büyüklüğünün ve tazminat miktarının belirlenmesi için kanıtlar sunulur ve hukuki argümanlar yapılır. Mahkeme, sunulan kanıtları ve argümanları değerlendirerek tazminat miktarını belirler.
Maddi tazminat, zarar gören kişinin mali kayıplarının telafi edilmesi için ödenen bir tazminattır. Maddi tazminatın hesaplanması süreci, zararın kapsamının ve büyüklüğünün detaylı bir şekilde değerlendirilmesini gerektirir. Bu süreç, zarar gören kişinin uğradığı kayıpların adil ve tam bir şekilde telafi edilmesini sağlamayı amaçlar. Maddi tazminat talepleri, genellikle hukuki bir sürecin parçasıdır ve zararın telafi edilmesi için mahkeme kararına dayanır.
Maddi tazminat ve hesaplanması konusu hakkında; kimse tazminatla zenginleşemez ilkesi gereğince tazminat zararın azami miktarını geçemez. Bu yüzden önce zarar hesaplanmalıdır. TBK m. 50/1'e göre zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır. Eğer zarar ispat edilemiyorsa TBK m. 50/2 gereğince hakim hakkaniyete göre belirlemektedir.
Ankara Avukat
Zararın hesaplanacağı zaman doktrinde tartışmalıdır. Hakim görüşe göre kararın tebliğ edildiği tarihten itibaren hesaplanması gerektiği yönündeyken uygulamadaki görüş, olayın gerçekleştiği tarih esas alınarak hesaplanması yönündedir. Zarar gerçekleşen ve gerçekleşecek zarar olarak ikiye ayrılır. Hakim yalnızca gerçekleşen zararın tazminine karar verebilmektedir. Hakim gerçekleşen zararın tazminine ilişkin karar alırken gelecek zarar hakkının hüküm fıkrasında saklı tutulabilmektedir.
TBK m. 75'e göre; bedensel zararın kapsamı, karar verme sırasında tam olarak belirlenemiyorsa hakim kararın kesinleşmesinden başlayarak iki yıl içinde tazminat hükmünü değiştirme yetkisini saklı tutabilir.
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.